Dat twee pubers samen in mijn praktijk komen, is eigenlijk best uniek. Pubers komen liever alleen omdat zij zeer gesteld zijn op hun privacy.
Hun moeder heeft een afspraak voor ze gemaakt omdat ze het gedrag van beiden niet meer aankan. "Ze glijden steeds verder bij mij vandaan en daarbij heb ik het gevoel dat ze ook niet eerlijk zijn!" zegt ze zuchtend. "Ik mis het echte contact tussen mij en hen en ik weet niet wat er in hun hoofden omgaat! Ze hebben vaak ruzie met elkaar. Misschien kan jij er iets mee!" zegt ze futloos.

"Mijn vader is heel streng" zegt het meisje en ze kijkt me met grote ogen aan. De jongen knikt lichtjes en interrumpeert haar geïrriteerd. "Dat komt omdat jij je niet aan de regels houdt!" Het meisje doet net alsof ze het niet hoort en vervolgt haar verhaal. "Ik heb het gevoel alsof ik in een kooi leef. Mijn vader controleert mij de hele dag en ik ervaar geen enkele ruimte."
Wanneer hierna de jongen ook zijn verhaal doet, blijkt hij hetzelfde te ervaren als het meisje. "Mijn vader heeft geen vertrouwen in mij! Ik ben 17 jaar en hij is bang dat ik alcohol drink. Ik heb niet het gevoel dat ik iets in te brengen heb in de relatie tussen mij en mijn vader. Ook ik doe dingen stiekem want niets is bespreekbaar."

Wanneer ik doorvraag blijkt dat het meisje vorig jaar betrapt is op roken. Toen de vader daarachter kwam, is de situatie volledig geëscaleerd. Weken volgden met huisarrest en sindsdien is de opvoeding nog strakker geworden. Op dit moment is de situatie zodanig dat vader rondjes loopt om de discotheek wanneer de kinderen daar uitgaan. Het meisje geeft eerlijk aan ("Jij hebt toch beroepsgeheim, mijn vader mag dit niet weten hoor!") heel stiekem te zijn. "Ik drink al alcohol en laat me in met verschillende jongens ondanks mijn vaste vriend. Ik word opstandig van de strenge regels en probeer alles verborgen te houden! Mijn broer weet het wel, want we komen in dezelfde discotheek. Wanneer ik maar 5 minuten te laat thuis kom, heb ik direct weer een week huisarrest."

Wanneer de broer het woord weer neemt, vertelt hij dat hij zich als oudste verantwoordelijk voelt voor zijn zus. Hij en zijn zus hebben vaak ruzie omdat hij haar gedrag niet altijd goedkeurt. Soms vraagt zijn vader of hij op zijn zus wil letten. Maar liever doet hij dit niet. Hij durft geen 'nee' te zeggen tegen zijn vader en voelt zich klemgezet tussen het gedrag van zijn zus en zijn vader. Hij vertelt me dat hij het gedrag van zijn zus ook niet altijd goedkeurt. "Ze heeft een vaste vriend en toch is ze soms 'zoek' met een andere jongen!"

Wanneer ik vraag of de moeder ook nog iets te zeggen heeft, geven beide kinderen aan dat moeder de vader met zijn strakke regels volgt. "Soms lijkt het even alsof ze twijfelt aan de strakke opvoeding thuis, maar ze zegt er niets van!" zegt het meisje.

Pubers kunnen problemen sterk uitvergroten. Ze kunnen overdrijven en dramatiseren. Het is heel belangrijk om er achter te komen wat de waarheid is. Ik vraag de kinderen of ik aan moeder mag vragen hoe 'het opvoedsysteem' thuis wordt uitgevoerd. Ik beloof het meisje om niets te zeggen over 'haar geheimen' en ik krijg toestemming.

Wanneer ik alleen met de moeder praat, geeft ze al heel vlug toe dat de kinderen heel strak worden opgevoed. Ze beseft dat ook zij moeite heeft om tegen haar man in te gaan. "Hij kan met zoveel overtuiging dingen zeggen, dat ik niet weet waar ik de woorden vandaan moet halen om hem een andere kijk op het verhaal te laten hebben. Eigenlijk weet ik wel wat het probleem is van mijn kinderen. Ik zou graag een betere band met hen willen hebben. Maar ja, met opvoeden moet je toch op één lijn zitten als man en vrouw? Daarom doe ik maar wat hij vindt, dan is die lijn er tenminste!"

Deze sessie staat niet op zich. Wanneer ik goed om mij heen kijk, zie ik veel ouders die met argwaan naar hun pubers kijken. Sommigen zijn zich hier niet bewust van. Wanneer je argwaan naar je kinderen voelt, is er geen vertrouwen. En juist het vertrouwen in kinderen is nodig voor een rustig gevoel bij pubers en daardoor een goed gedrag. Wanneer je vertrouwen hebt in je kind, geeft dit je kind eigenwaarde en autonomie. En dat is toch het mooiste wat je je kind kan geven?

Nu hoor ik ouders denken: 'Ja maar, het gedrag van mijn kind geeft ook geen aanleiding tot vertrouwen! Hoe kan ik dit nu ombuigen?'

Het is heel belangrijk om te kijken hoe jij als ouder in het leven staat. Vraag jezelf het volgende eens af:

• Heb je vertrouwen in mensen of bekijk je iedereen met argwaan?
• Heb je vertrouwen in je eigen relatie?
• Praat je wel met je vrouw of man over hoe je de relatie ervaart?
• En geef je dan ook ruimte aan de ander zodat diegene ook zijn zegje kan doen?
• Kun je tegen kritiek? Neem je deze ook aan of veeg je deze direct van tafel?
• En hoe is dat naar je kinderen?
• Heb je wel eens gevraagd hoe je kinderen de relatie met jou ervaren?
• Weet je wat er in je kinderen omgaat?

In een goede relatie, in welke vorm dan ook, worden gesprekken gevoerd en discussies gehouden. Pas wanneer beide kanten zijn gehoord, kan er een middenweg worden gevonden.

Na de sessie hierboven is de moeder meer achter haar kinderen gaan staan, dit heeft de relatie tussen de moeder en haar kinderen ten goede veranderd, er is verbinding ontstaan. De kinderen speelden hierna open kaart en moeder oordeelde hier niet over. (heel knap!)
Bij de vader is er later een trauma vastgesteld. Doordat hij geruime tijd met moeilijk opvoedbare kinderen had gewerkt, was zijn kijk op de wereld zeer argwanend geworden. En vanuit deze kijk, voedde hij zijn kinderen op. Vanuit deze kijk, werden de kinderen stiekem en ontstonden er veel onderhuidse irritaties. Vanuit die situatie ging hij ze steeds meer controleren.

Hoe is jouw kijk op de wereld? En hoe is jouw opvoedstijl?